Podatek od nieruchomości to jeden z podstawowych podatków lokalnych w Polsce, nakładany przez gminy na właścicieli (bądź współwłaścicieli) gruntów, budynków oraz budowli. Jego stawki, choć regulowane odgórnie przez ustawę o podatkach i opłatach lokalnych, mogą się różnić w zależności od uchwał poszczególnych rad gmin. W tym artykule wyjaśniamy, kto i kiedy płaci podatek od nieruchomości, jakie są maksymalne stawki w 2025 roku oraz na co zwrócić uwagę, aby uniknąć błędów w rozliczeniach.
Czym jest podatek od nieruchomości?
Podatek od nieruchomości to świadczenie pieniężne, które właściciele (lub inne podmioty prawnie uprawnione) muszą uiszczać na rzecz gminy właściwej ze względu na położenie nieruchomości. Regulowany jest głównie przez:
- Ustawę z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,
- Uchwały rad gmin dotyczące stawek, zwolnień i procedur płatności.
Przedmiotem opodatkowania są:
- Grunty,
- Budynki (bądź ich części),
- Budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w zakresie w jakim stanowią środki trwałe przedsiębiorstwa.
Co istotne, stawki i zasady nieznacznie różnią się między gminami, dlatego zawsze warto sprawdzić lokalne uchwały, aby poznać precyzyjne kwoty i ewentualne ulgi.
Kto musi płacić podatek od nieruchomości?
Zgodnie z ustawą, do zapłaty podatku od nieruchomości zobowiązane są m.in.:
- Osoby fizyczne będące właścicielami nieruchomości,
- Osoby prawne (spółki, fundacje, stowarzyszenia) posiadające grunty, budynki, budowle,
- Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (np. spółki osobowe),
- Posiadacze samoistni (osoby faktycznie władające nieruchomością, choć niebędące jej prawnymi właścicielami),
- Użytkownicy wieczyści – w przypadku gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste.
Jeżeli nieruchomość ma kilku współwłaścicieli, za zobowiązanie odpowiadają solidarnie. Często w praktyce przyjmuje się rozliczanie proporcjonalnie do posiadanych udziałów.
Stawki podatku
Stawki podatku od nieruchomości corocznie ogłasza Minister Finansów, wskazując ich maksymalny pułap. Rzeczywiste wysokości ustalają natomiast rady gmin w drodze uchwał, dlatego w różnych regionach kraju poziom obciążenia może być odmienny.
Przykładowe maksymalne stawki w 2025 roku (orientacyjnie)
- Grunty związane z działalnością gospodarczą: do ok. 1,20 zł za 1 m²,
- Grunty pozostałe (np. pod budynkami mieszkalnymi): do ok. 0,60 zł za 1 m²,
- Budynki mieszkalne: do ok. 1,10 zł za 1 m² powierzchni użytkowej,
- Budynki związane z działalnością gospodarczą: do ok. 30 zł za 1 m² powierzchni użytkowej,
- Budowle (podatek liczony od wartości, np. 2% ich wartości księgowej).
Ważne: Rada gminy może ustalić stawki niższe od maksymalnych, a także wprowadzić niektóre zwolnienia – np. dla określonego typu budynków (zabytki) czy grup podatników (seniorzy).
Zwolnienia i ulgi podatkowe
Ustawa przewiduje zwolnienia przedmiotowe oraz możliwość wprowadzenia dodatkowych ulg przez rady gmin. Przykłady:
- Zabytki – pod pewnymi warunkami (np. jeśli właściciel dba o odpowiedni stan ochrony).
- Siedziby władz publicznych lub obiekty użyteczności publicznej (np. szkoły, żłobki – jednak głównie dotyczy to zwolnień ustawowych).
- Preferencje lokalne – gminy mają prawo przyznać czasowe zwolnienia w celu wsparcia przedsiębiorców inwestujących na danym terenie.
Jeśli uważasz, że Twoja nieruchomość powinna być objęta zwolnieniem (częściowym lub całkowitym), sprawdź uchwałę rady gminy i zapisy ustawy. Możesz też złożyć wniosek o udzielenie ulgi na podstawie lokalnych przepisów.
Najczęstsze pytania (FAQ)
- Czy podatek od nieruchomości dotyczy każdego właściciela mieszkania?
- Tak, dotyczy wszystkich właścicieli mieszkań, domów, działek czy budynków gospodarczych, aczkolwiek wysokość zależy od przeznaczenia nieruchomości i stawek lokalnych.
- Co w sytuacji, gdy wynajmuję mieszkanie, ale jestem jego właścicielem?
- Podatek płaci zawsze właściciel (nawet jeśli nie mieszka w danym lokalu). Często jednak ustala on z najemcą sposób rozliczania tych kosztów w umowie najmu.
- Jak oblicza się powierzchnię użytkową do celów podatkowych w budynku mieszkalnym?
- Obowiązują przepisy wskazujące, że brana jest pod uwagę całkowita powierzchnia użytkowa, z uwzględnieniem m.in. pomieszczeń gospodarczych. Szczegółowe definicje znajdują się w ustawie i rozporządzeniach wykonawczych.
- Co zrobić w razie zmiany stanu faktycznego (np. rozbudowy domu)?
- Osoba prawna lub jednostka organizacyjna – aktualizuje deklarację.
- Osoba fizyczna – zgłasza do urzędu gminy, a następnie otrzymuje nową decyzję ustalającą podatek.
Więcej artykułów, przeczytasz na naszej stronie taxtalk.pl
Policz swoje podatki naszymi kalkulatorami!